Beleggen in beleggingsfondsen: wat is het en hoe doe je het?

Beleggen in

Beleggen in beleggingsfondsen is een beleggingsstrategie die wordt beheerd door een fondsmanager. Maar wat is een beleggingsfonds eigenlijk? En hoe kun je erin beleggen? In dit artikel van BUX ontdek je er alles over.

Beleggingsfondsen: betekenis in het kort

Een beleggingsfonds is een fonds waarin het geld van meerdere beleggers wordt samengevoegd en beheerd door een fondsbeheerder. De beheerder belegt het geld in aandelen, obligaties en andere financiële producten. Er zijn actief beheerde en passief beheerde fondsen. Actief beheerde fondsen proberen de markt te verslaan, terwijl passieve fondsen een index volgen. Het kiezen van het juiste fonds vraagt om zorgvuldige vergelijking van kosten, risico en rendement. Beleggen brengt risico’s met zich mee.

Wat is een beleggingsfonds?

Een beleggingsfonds is een verzamelpot waarin het geld van meerdere beleggers wordt samengebracht. Dat geld wordt beheerd door een fondsbeheerder of fondsmanager. Dit is een expert die namens jou actief of passief belegt in aandelen, obligaties, en andere financiële producten in bepaalde regio’s, sectoren of thema’s. Zo’n fonds kun je zien als een mandje met verschillende beleggingen, waardoor je met een relatief klein bedrag een breed gespreide portefeuille krijgt. Een andere naam voor een beleggingsfonds heet ook wel ‘beheerd beleggen’ of ‘fondsbeleggen’.

Nog geen BUX belegger? Maak je account aan

Hoe werkt een beleggingsfonds?

Wanneer je in een beleggingsfonds investeert, koop je een stukje van dat fonds, ook wel een participatie genoemd. Vervolgens gaat de fondsbeheerder aan de slag. Deze bepaalt de samenstelling van het fonds, dus als belegger heb je geen directe invloed op de keuzes die worden gemaakt. De fondsbeheerder gebruikt het verzamelde geld om te investeren in diverse financiële instrumenten, zoals verschillende aandelen van honderden bedrijven.

Elke dag wordt de intrinsieke waarde van het fonds berekend. Dit is de totale waarde van alle beleggingen gedeeld door het aantal uitstaande participaties. Als de waarde van de onderliggende beleggingen stijgt, stijgt ook de waarde van jouw investering.

Actieve vs. passieve fondsen

De fondsbeheerder kan het fonds op twee manieren beheren:

• Actief beleggen: Bij actief beleggen probeert de fondsmanager de markt te ‘verslaan’ door zorgvuldig geselecteerde beleggingen in het fonds te kiezen. Dit kost meer tijd en expertise, en daarom liggen de beheerkosten vaak hoger. Ook kun je meestal maar één keer per dag instappen of uitstappen, omdat de waarde van het fonds aan het eind van de dag wordt berekend.
• Passief beleggen: Bij passief beleggen volgt het fonds een bepaalde index, zoals de AEX. Dit betekent dat de fondsbeheerder de samenstelling van het fonds niet actief aanpast, maar de index gewoon kopieert. Passief beleggen is vaak goedkoper dan actief beleggen omdat de beheerkosten lager liggen.

4 verschillende soorten beleggingsfondsen

Er bestaan verschillende soorten beleggingsfondsen, elk met hun eigen kenmerken. Hieronder vind je de belangrijkste typen fondsen die je kunt overwegen.

1. Aandelenfondsen

Een aandelenfonds belegt in verschillende aandelen van beursgenoteerde bedrijven in een bepaalde regio, sector of thema. Dit type fonds biedt de kans op een hoger rendement, maar ook meer schommelingen. Het kan een slimme zet zijn als je wat risico durft te nemen en voor de lange termijn belegt.

2. Obligatiefondsen

Een obligatiefonds belegt in obligaties van overheden en bedrijven. Het risico bij deze fondsen is doorgaans lager, omdat overheden verplichtingen moeten nakomen. Maar ook een obligatiefonds kent risico’s.

3. Mixfondsen

Een mixfonds combineert het beste van twee werelden: aandelen én obligaties (of andere producten) in één portefeuille. Deze combinatie zorgt voor een verspreid risico, omdat er verschillende beleggingsproducten in één fonds zitten.

4. Hedgefondsen

Een hedgefonds gebruikt geavanceerde beleggingsstrategieën en financiële instrumenten om een bovengemiddelde winst te maken. Ze zijn vaak bedoeld voor ervaren beleggers en hebben hogere kosten door actief beheer.

Open-end vs. closed-end beleggingsfondsen

Niet elk fonds werkt hetzelfde. Er bestaan twee hoofdvormen: open-end en closed-end beleggingsfondsen. Het verschil heeft te maken met hoe nieuwe participaties worden uitgegeven.

1. Open-end beleggingsfonds

Een open-end beleggingsfonds, oftewel open beleggingsfonds, is flexibel. Nieuwe beleggers kunnen nieuwe participaties kopen, en bestaande beleggers kunnen uitstappen wanneer ze willen. De prijs wordt bepaald door de intrinsieke waarde van het fonds (Inventariswaarde (NIW)) op de volgende handelsdag. Dit is de beurswaarde van het fondsvermogen gedeeld door het aantal uitstaande participaties. 

Kenmerken:

• De koers van een aandeel ligt dicht bij de intrinsieke waarde.
• Veel van deze fondsen zijn niet direct beursgenoteerd, maar worden via een fondshuis verhandeld tegen de NIW.
• Het fonds wordt vaak één keer per dag verhandeld.

2. Closed-end beleggingsfonds

Een closed-end beleggingsfonds, oftewel gesloten beleggingsfonds, heeft een vast aantal participaties gedurende de gehele looptijd van het fonds. Je kunt alleen kopen of verkopen via de beurs, afhankelijk van vraag en aanbod. Dus wanneer iemand een participatie aanbiedt. Daardoor kan de prijs afwijken van de intrinsieke waarde.

Kenmerken:

• De koers van een aandeel kan flink afwijken van de intrinsieke waarde.
• Het fonds wordt op de beurs verhandeld. Je kunt niet uitstappen via het fondshuis; je moet de participaties op de beurs verkopen.
• De koers van een aandeel is afhankelijk van vraag en aanbod.

Het verschil tussen beleggingsfondsen en ETF’s

ETF’s en beleggingsfondsen lijken op elkaar, omdat beide werken met een mandje van verschillende beleggingsproducten. Het grootste verschil zit in de manier waarop ze worden beheerd.

• Beleggingsfondsen worden doorgaans actief beheerd. De fondsbeheerder probeert de markt te verslaan door zorgvuldig geselecteerde beleggingen. Dit kost meer tijd en expertise, waardoor de kosten hoger liggen. Bovendien kun je meestal maar één keer per dag in- of uitstappen.

ETF’s worden meestal passief beheerd, wat betekent dat ze een index volgen. Dit houdt de kosten laag, en je kunt het fonds de hele dag verhandelen op de beurs. Dit maakt ETF’s flexibel en toegankelijk. Echter, doordat ETF’s passief beheerd worden, kunnen veranderingen zoals bedrijfsovernames of aanpassingen in de index risico’s met zich meebrengen.

Lees meer: Beleggen in ETF’s

De risico’s van beleggen in fondsen

Net zoals bij andere beleggingsproducten, kent een beleggingsfonds risico’s. Algemeen geldt: hoe hoger het mogelijke rendement is (waar geen garantie voor is), hoe hoger het risico, hoe groter de kans bestaat dat je jouw inleg kunt verliezen. Een risico-indicator in het Essentiële-informatiedocument (Eid) helpt je te begrijpen hoe risicovol een fonds is. Op een schaal van één tot zeven betekent één een laag risico en zeven een hoog risico. Dit is op basis van de beweeglijkheid van de beleggingen binnen het fonds.

4 mogelijke risico’s

• Marktrisico: Een markt daalt in waarde, vaak als het fonds afhankelijk is van één markt. De volatiliteit kan ook hoger zijn.
• Risico opkomende markten: Fondsbeleggingen in opkomende markten brengen extra risico’s met zich mee, zoals politieke of economische instabiliteit.
• Concentratierisico: Het risico dat je loopt als je niet voldoende diversifieert. Dit gebeurt als het fonds te veel belegt in één activa. Presteert de belegging slecht, dan is de kans op grote verliezen hoger.
• Liquiditeitsrisico: Sommige beleggingsfondsen zijn lastig snel te verhandelen. Bijvoorbeeld door de mogelijkheid van de beheerder om posities te (ver)kopen of te kopen. Of door zelf eenheden in het fonds te (ver)kopen.

De kosten van beleggen in beleggingsfondsen

Doordat een fondsmanager het fonds voor jou beheert, komen er beheer-, administratie- en transactiekosten om de hoek kijken. Deze kosten en overige informatie is opgesteld in het Essentiële-informatiedocument (Eid). Hoe hoog deze `beheerkosten zijn, verschilt per beleggingsfonds, meestal tussen de 0,5% en 2%. Ze worden verwerkt in de koers. 

Beleggingsfondsen vergelijken, hoe doe je dat?

Het kiezen van het juiste beleggingsfonds vraagt om zorgvuldige vergelijking. Let bij beleggingsfondsen vergelijken op de volgende factoren:

• Kosten: Welke kosten ben je kwijt om in het beleggingsfonds te stappen?
• Risico: Bekijk de risico-indicator en beleggingscategorie. Hoe risicovol is het fonds en past het bij jouw risicobereidheid?
• Rendement: Wat zijn de historische prestaties van het fonds? Let op, in het verleden bepaalde prestaties bieden geen garantie voor de toekomst.
• Beheerstijl: Beleg je in een actief beheerd fonds of kies je voor passief beleggen?

Is beleggen in fondsen een goed idee?

Het kan een goed idee zijn om te investeren in fondsen. Het is bijvoorbeeld een slimme keuze als je streeft naar een brede spreiding (diversificatie) om risico’s te beperken. Maar ook als je niet de tijd of expertise hebt om je te verdiepen in bedrijven, sectoren en marktomstandigheden. Daarnaast kan beleggen in fondsen een goede zet zijn als je wilt beleggen in bepaalde categorieën, sectoren of regio’s. Maar ook als je met relatief kleine bedragen aan de slag wilt en spreiding wilt realiseren.

Ben je nog geen BUX-belegger?
Maak in enkele minuten je account aan en begin met het opbouwen van je vermogen.

Beleggen brengt risico’s met zich mee. Je kunt je inleg verliezen.

Alle opvattingen, meningen en analyses in dit artikel dienen niet geïnterpreteerd te worden als persoonlijk investeringsadvies. Individuele investeerders dienen hun eigen beslissingen te maken of onafhankelijk advies in te winnen. Dit artikel is opgesteld met het oog op het voorzien van informatie en dient te worden beschouwd als marketingcommunicatie.