Recessie: betekenis, geschiedenis, en feiten | Begrippenlijst

Begrippenlijst

Wat is een recessie?

Een recessie betekent dat de economie tijdelijk een negatieve groei doormaakt. Letterlijk wordt recessie gedefinieerd als ‘teruggang’ of ‘terugval’. Er wordt over een recessie gesproken wanneer het bruto binnenlands product (bbp) – oftewel de totale monetaire waarde van alle geproduceerde goederen en diensten – twee opeenvolgende kwartalen krimpt.

Nog geen BUX belegger? Maak je account aan

Recessie vs. depressie

De termen recessie en depressie lijken op elkaar, maar zijn niet hetzelfde. Het verschil zit in de tijdsduur. Je spreekt van een recessie als deze twee achtereenvolgende kwartalen duurt. Een depressie duurt veel langer. Het is een langdurige, diepe crisis waarbij sprake is van een teruglopende groei van de economische activiteiten. De Grote Depressie van de jaren 30, als gevolg van de Beurskrach in 1929, is daar het bekendste voorbeeld van.

De geschiedenis van recessies

Door de jaren heen zijn er verschillende recessies geweest. Zoals de eerste oliecrisis tussen 1973 en 1975, ontstaan door een olieboycot van de OPEC-landen tegen onder andere de Verenigde Staten en Nederland. Een paar jaar later ontstond de tweede oliecrisis in 1979 door onrust in het Midden-Oosten. De olieprijzen stegen flink, waardoor veel westerse economieën in 1980 en 1981 in recessie raakten.

Ook na de eeuwwisseling zijn er recessies geweest waarvan de Kredietcrisis tussen 2007 en 2009 veel indruk maakte. Deze financiële crisis ontstond door het instorten van de huizen- en hypotheekmarkt in de Verenigde Staten door de zogenoemde ‘subprime-hypotheken’. De situatie verslechterde in hoog tempo, ook in Nederland. Hierdoor moest de overheid ingrijpen en verschillende maatregelen nemen om erger te voorkomen.

Wanneer was de laatste recessie in Nederland?

De recentste recessie in Nederland was in 2020. Tijdens de coronacrisis werd het land getroffen door economische krimp. Lockdowns en reisbeperkingen leidden tot een abrupte stop van de economie. Overheden en centrale banken reageerden snel met steunmaatregelen om bedrijven en banen te beschermen. In 2023 kende Nederland een korte, milde recessie, vooral door lagere export en afgenomen koopkracht als gevolg van hoge inflatie en stijgende rente.

Wat is de oorzaak van een economische recessie?

Een recessie ontstaat nooit door één enkele factor. Meestal is het een mix van omstandigheden die samen een domino-effect veroorzaken. Hieronder lees je de belangrijkste oorzaken.

1. Huizenmarkt: De huizenmarkt speelde een grote rol in de crisis van 2007-2009. Het was relatief makkelijk om een hypotheek af te sluiten, maar mensen konden op een gegeven moment die hypotheek niet meer afbetalen. Veel banken kwamen hierdoor in de problemen.
2. Beurscrash: Als aandelen uit het niets dalen, verliezen beleggers en investeerders vertrouwen. Maar ook de waarde van het bedrijf daalt. Als dit voor veel bedrijven geldt, komen ze in de problemen.
3. Inflatie: Hoge inflatie maakt alles duurder – van je boodschappen tot je energierekening. Wanneer centrale banken de rente verhogen om dat af te remmen, wordt lenen duurder. Dat kan leiden tot minder investeringen en uitgaven.
4. Consumentenvertrouwen: Als mensen denken dat het slechter gaat en een dreigende recessie voor de deur staat, geven consumenten minder uit. Dit zorgt voor minder investeringen. Hierdoor ontstaat er een negatieve economische groei.
5. Acute crisis: Onverwachte gebeurtenissen, zoals oorlogen, pandemieën of plotselinge energiecrises, kunnen de economische activiteiten abrupt verstoren. Dat zagen we in 2020, toen de wereld tijdelijk op slot ging door de coronacrisis.

Conjunctuur

Naast de bovenstaande vijf punten, kan ook de natuurlijke conjunctuur van de economie een rol spelen bij een recessie. De conjunctuur is de golfbeweging tussen economische groei en teruggang. Wanneer de economie groeit en op volle toeren draait, spreken we van hoogconjunctuur. Is er sprake van een economische teruggang, dan kom je in laagconjunctuur of een recessie terecht. Deze cyclus is belangrijk voor een gezond economisch evenwicht.

Wat gebeurt er bij een recessie?

Tijdens een recessie besteden consumenten minder geld, waardoor bedrijven maatregelen moeten nemen om te besparen op de kosten. Denk aan minder productie, personeel ontslaan of geld lenen. Uiteindelijk kan een recessie zorgen voor bedrijven die failliet gaan, hoge werkloosheid en dat mensen hun (hypotheek)schuld niet meer kunnen betalen.

Tijdens een recessie hebben beursgenoteerde bedrijven ook last van dalende waardebepaling en aandelenkoersen. Dit kan ervoor zorgen dat de algehele beurs ook daalt.

Hoelang duurt een recessie?

Gemiddeld duurt een recessie in ontwikkelde economieën tussen een half en anderhalf jaar, maar dat kan variëren per land en situatie. Maar het kan ook voorkomen dat een recessie langer duurt. Als een recessie zeer diep of langdurig is, spreken economen eerder van een depressie of economische crisis. Denk maar aan de Grote Depressie in de jaren 30 die meer dan tien jaar duurde.

Wat te doen met je geld bij een recessie?

Een recessie voelt onzeker. Het heeft namelijk invloed op de waarde van je beleggingen. Het belangrijkste wat je kunt doen? Blijf rustig en houd je aan je plan. Daarnaast is het verstandig om goed geïnformeerd te blijven over wat de (wereldwijde) economie doet, bijvoorbeeld via het nieuws en BUX.

Ben je nog geen BUX-belegger?
Maak in enkele minuten je account aan en begin met het opbouwen van je vermogen.

Beleggen brengt risico’s met zich mee. Je kunt je inleg verliezen.

Alle opvattingen, meningen en analyses in dit artikel dienen niet geïnterpreteerd te worden als persoonlijk investeringsadvies. Individuele investeerders dienen hun eigen beslissingen te maken of onafhankelijk advies in te winnen. Dit artikel is opgesteld met het oog op het voorzien van informatie en dient te worden beschouwd als marketingcommunicatie.